روایات متعددی از اهل بیت علیهم السلام راجع به فریضه الهی خمس نقل شده است اینگونه روایات به طور کامل و جامع، فلسفه تشریع خمس و آثار و فواید آن برای فرد و جامعه را بیان می کند.
چنان که امام رضا (ع) در تفسیر آیه خمس(1) می فرمایند: «و کلّ ما افاده النّاس فهو غنیمة؛ هر چیزی که مردم از منافع به دست آورند آن، غنیمت و فایده محسوب می شود». سپس در ادامه می فرمایند: «فرقی نیست بین گنج ها، معدن ها و جواهراتی که غوّاصان از دریا به دست می آورند، و مال حلالی که با مال حرام مخلوط شده باشد، و غنایم و فوایدی که از طریق جنگ و جهاد به دست جنگ جویان افتاده باشد، و زمینی که کافر ذمّی از مسلمان خریداری نماید، و مالی که از طریق کسب و کار و تجارت و صنعت به دست بیاید، و میراثی که خمس آن داده نشده باشد؛ در تمام این موارد، پرداخت یک پنجم آن واجب می شود. به دلیل این که تمام اینها غنیمت و فایده محسوب می گردد و از روزی و رزق خدا فراهم شده است.»(2)
- انفال (8) آیه 41.
- فقه الرضا(ع)، ص 293.