پرش لینک ها

خمس در زمان پیامبر (ص) (1)


پیامبر (ص) بخشنامه‌هایی را به قبایل مختلف مبنی بر پرداخت خمس صادر می‌فرمودند که در اینجا به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱- بخشنامه صادره برای مردم «جرش» که در ضمن آن آمده بود: هرکس از اهالی جرش که مسلمان شده است باید نماز به پای دارد و زکات بدهد و خمس غنیمت‌ها را بپردازد.
۲- بخشنامه صادره برای «سعد هذیم» از قبیله «قضاعه» که در آن چنین آمده است: به آن‌ها فرمان بده که صدقه (زکات) و خمس را به دو فرستاده خود «ابیّ» و «عنبسه» یا هرکسی که ایشان فرستادند بدهند.
۳- در بخشنامه صادره‌ای که توسط «معاذ بن جبل» برای مردم یمن فرستاده شده بود پرداخت‌ خمس را یادآور شده بودند.
۴- در بخشنامه‌ای که پیامبر (ص) برای «فجیع بن عبدالله بکایی» و کسانی که همراه او اسلام آورده بودند صادر کردند، چنین آمده: هر کس که نماز به پا دارد و زکات بدهد و از خداوند و پیامبرش اطاعت کند، خمس خداوند را بپردازد.
۵- در دستورالعملی که به وسیله «سفیان بن همام» برای «بنی ربیعه بن قحطان» و «بنی زفر بن زفر» و «بنی شجر» و کسان دیگر از ایشان که اسلام آورده بودند فرستاد، به آن‌ها چنین فرمان داد: نماز به پای دارید و زکات و خمس را بپردازید. از خداوند و پیامبرش فرمانبرداری کنید و از مشرکان جدا شوید. هرکس مخالفت کند، امان خدا و پیامبرش از او برداشته می‌شود.
این تنها نمونه‌هایی بود از دهها دستور و بخشنامه به قبایل مختلف که برای پرداخت خمس توسط پیامبر (ص) صادر شده است. برای آگاهی بیشتر می‌توان به کتب اصلی روایی و تاریخی اهل سنت و شیعه مراجعه کرد. مرحوم «احمدی میانجی» نیز در کتاب «مکاتیب الرسول» این نامه‌ها و بخشنامه‌ها را جمع‌آوری کرده است. به خواست خداوند، در قسمتی دیگر از مباحث تاریخ خمس به تحلیل این نامه‌ها خواهیم پرداخت.

  1. مکاتیب الرسول، ج 1، ص 293 به نقل از البدایة و النهایة، ج 5، ص 250.
  2. همان، به نقل از الطبقات الکبری، ج 1، ص 207
  3. همان، جلد 2، ص 594-595
  4. همان، ج 3، ص 184، نامه 25 به نقل از اسد الغابة، ج 4، ص 175 و الاصابة، ج 3، رقم 6958
  5. همان، ج 3، ص 206، نامه 31، به نقل از تاریخ المدینه، ج 2، ص 589-590.

پیام بگذارید