خمس سبب ارتباط با فقرا میشود ولی مالیات اینگونه نیست.
یکی از خصوصیاتی که واجبات مالی اسلام یعنی خمس و زکات دارند این است که مؤدی خمس و زکات با افراد ضعیف از نظر اقتصادی ارتباطی تنگاتنگ پیدا میکند. میدانیم که بخشی از زکات متعلق به افراد مستمند و نیازمند است و نیز بخشی از خمس را با اذن مرجع تقلید و یا نماینده او میتوان به فقرا و نیازمندان سید و یا غیر سید پرداخت کرد. همین امر عاملی میشود برای اینکه مؤدی خمس به بررسی جامعه پیرامونی خود پرداخته و افراد نیازمند را یافته و حقوق آنها را پرداخت کند. این ارتباط به تدریج گسترش پیدا میکند و تنگناهای زندگی فقرا را از نزدیک میبیند و لمس میکند و چه بسا نیازهای زندگی آنها را حتی به مقدار بیشتری از مبلغ خمس برطرف کند. در موارد زیادی نیز فرد مؤدی خمس و زکات، برای حل مشکلات افراد نیازمندی که با آنان ارتباط برقرار کرده است از اطرافیان خود نیز استمداد میطلبد و بدین شکل عدهای را برای حل مشکلات زندگی خانوادههای نیازمند بسیج میکند اما در مورد مالیات اینگونه نیست.
در مالیات، مؤدی هیچگونه اختیاری در خصوص وجهی که به عنوان مالیات پرداخته است، ندارد. در نتیجه او نمیتواند در کیفیت و چگونگی مصرف آن با دولت مشارکت و همکاری داشته باشد. بنابراین، بهوسیله پرداخت مالیات، هیچگونه ارتباطی بین او و جامعه نیازمند پیرامونش برقرار نخواهد شد.