برخی اشکال میکنند که خمس برای کسانی که به حکومت اسلامی مالیات پرداخت میکنند بی معنا و نوعی تکلیف مضاعف است. در این نگاه خمس نوعی مالیات برای تأمین نیازها و درآمدهای حکومت های اسلامی در زمان گذشته محسوب میشده و امروزه با توجه به وضع و وصول انواع مالیات های اجباری از سوی حکومت اسلامی، فلسفه و جایگاهی برای خمس باقی نمیماند.
به این نقد چنین پاسخ داده شده است که این دو به کلی در موارد شمول و مصرف و هدف متفاوت هستند. مالیات دولتی به کل درآمد تعلق میگیرد، اخذ آن نیازی به رضایت صاحب درآمد ندارد، از کلیه شهروندان بدون توجه به دینشان اخذ میشود و صرف مخارج عمومی جامعه میشود و در واقع برای خود پرداخت کننده مالیات در بستر جامعه هزینه میشود. این در حالی است که مالیات دینی – مشخصا خمس – از مازاد درآمد سالانه مسلمانان شیعه با نیت الهی اخذ میشود، اگر فردی نپردازد مجازات دنیوی ندارد و ضمانت پرداخت آن اعتقادات دینی فرد است و صرف اموری از قبیل افراد بیبضاعت و ترویج امور دینی میشود، همچنان که مردم در سایر کشورها علاوه بر پرداخت مالیات به انجمنهای خیریه کمکهای مالی میکنند.
منبع ویکی شیعه